در جامعه اسلامى، تشکیلات و سازمان روحانیت و نیز سایر نهادهاى دینى الزاماً تحت نظر حکومت نیست. این نهادها الزاماً تحت سلطه حکومت ایجاد نمى‏شوند. مردم همان‏طور که در سایر فعالیتها دست به تأسیس نهاد مى‏زنند؛ فعالیتهاى مذهبى خود را نیز نهادینه مى‏کنند و ساختارهایى با کارکرد مذهبى در جامعه شکل مى‏گیرد.